Waarom zijn er zoveel Bijbelvertalingen? Welke is het beste?
Het Nederlandse woord Bijbel is een vertaling van het Griekse woord Biblia dat ‘boeken’ betekent. De Bijbel is in feite niet één boek, maar een verzameling boeken. Het eerste deel wordt het Oude Testament genoemd en bevat 39 boeken, waarvan de oorspronkelijke tekst voornamelijk in het Hebreeuws (klein stukje in het Aramees) is geschreven. Het tweede deel wordt het Nieuwe Testament genoemd en bevat 27 boeken en deze zijn allemaal in het Grieks geschreven.
De eerste Nederlandse Bijbelvertaling
De eerste volledige Nederlandse Bijbelvertaling is de zogenaamde Statenvertaling. Deze vertaling is in 1635 tot stand gekomen. Uiteraard is de Statenvertaling geschreven in de taal van die tijd en bevat dus ook woorden die in die tijd gebruikelijk waren. Maar omdat taal verandert en ook de betekenis van taal verandert, is er later behoefte ontstaan aan nieuwere vertalingen.
In de eerste vertaling stond bijvoorbeeld het woordje ‘wijf’ in plaats van ‘vrouw’. Dat was in die tijd blijkbaar heel normaal.
Wij kennen het woordje ‘wijf’ nog wel, maar het heeft een veel negatievere gevoelswaarde gekregen. In het Engels is de betekenis van het verwante woord ‘wife’ niet negatief geworden. Zo zie je dat taal aan verandering onderhevig is en constant in beweging. In latere uitgaven van de Statenvertaling zijn deze woorden aangepast. Nog altijd zijn er kerkgenootschappen waar men de Statenvertaling als de meest betrouwbare weergave van de oorspronkelijke tekst beschouwt.
Nieuwe Bijbelvertalingen
Na de Statenvertaling is in 1951 de NBG vertaling uitgekomen (NBG = Nederlands Bijbelgenootschap) en in 2004 verscheen de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV). Ook verscheen in die tijd de Herziene Statenvertaling (HSV), een grondige revisie van de oude Statenvertaling. In kerkdiensten wordt meestal gebruik gemaakt van één van deze vertalingen: de Statenvertaling, de Herziene Statenvertaling, de NBG vertaling of de Nieuwe Bijbelvertaling.
Daarnaast zijn er ook diverse makkelijk leesbare vertalingen uitgekomen. Vooral bedoeld om de beginnende bijbellezer op weg te helpen.
Voorbeelden hiervan zijn de Groot Nieuws Bijbel, de Bijbel In Gewone Taal, de Basis Bijbel en de vertaling van Het Boek.
Welke Bijbelvertaling gebruiken?
Om de vraag te beantwoorden welke vertaling de beste is moet je eerst een andere vraag beantwoorden. Waarvoor wil je de vertaling gebruiken? Er is namelijk verschil tussen brontaal gericht vertalen of doeltaal gericht vertalen. De brontaal is de oorspronkelijke taal. De doeltaal is de taal van de lezer, in ons geval het Nederlands. Wil je de tekst bestuderen en weten wat er in de oorspronkelijke taal heeft gestaan dan zijn de Statenvertaling, de Herziene Statenvertaling en de NBG vertaling aan te raden. Die streven ernaar om zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke taal te blijven. Je zult dan echter merken dat het wat verder van ons eigen taalgebruik af staat. De zinsbouw in het Hebreeuws en Grieks is anders dan in onze taal.
Wie voor het eerst wil kennismaken met de Bijbel zijn de doeltaal gerichte vertalingen zoals Het Boek of de Bijbel in Gewone Taal aan te raden. De Nieuwe Bijbelvertaling bevindt zich min of meer in het midden tussen een brontaal en een doeltaal vertaling.
Wij hebben in Nederland de luxe dat er zoveel vertalingen beschikbaar zijn. In feite is er voor ieder wat wils.
De brontaal gerichte vertalingen voor de studiebollen. De doeltaal gerichte vertalingen om wat gemakkelijker de verhaallijn te kunnen lezen. Om een goed beeld te krijgen wat de betekenis van de oorspronkelijke teksten is geweest, doe je er goed aan naast je doeltaal gerichte vertaling ook een brontaal gerichte vertaling te lezen.
Startersbijbel
Het is een vrij technisch verhaal geworden. Maar ik hoop van harte dat je, welke vertaling je ook gebruikt, bij het lezen de centrale persoon in de Bijbel, Jezus Christus, zult leren kennen. Op deze site kunnen ze je daarmee ongetwijfeld verder helpen.
Wil je meer ontdekken over het ontstaan van de Bijbel, en hoe je deze kunt lezen? Meld je dan aan voor de online cursus “Startersbijbel”.
Auteur: Peter Hartkamp
Wil je reageren?
Heb je een vraag over de Bijbel of wil je meer weten? Neem dan hier contact met ons op!
Cursus 'Waarom Jezus?'
Wie is Jezus en wat voor betekenis heeft hij vandaag nog voor mij? Ontdek het waarom met deze cursus.
