Waarom laten christenen zich dopen?

Het dopen is al een eeuwenlange traditie. In heel veel culturen uit allerlei tijden zijn er religieuze rituelen waarbij men het water in gaat. Het gaat dan vaak om een rituele wassing. Met de rituele wassing wordt een overgang gemarkeerd. Een overgang van het ene naar het andere. 

Ook christenen laten zich dopen. De gewoonte van christenen om zich te laten dopen komt voort uit de joodse traditie. Ook daar is het een rituele reiniging. Daar dompel je jezelf onder. Hetzelfde geldt voor een ‘proselietendoop’. Wanneer iemand toetreedt tot het jodendom wordt deze doop voltrokken na de besnijdenis. 

Ongeveer 30 na Christus is er een man, Johannes de Doper (zijn naam zegt het al) die mensen doopt. Hij roept mensen op om hun zonden weg te wassen (rituele wassing) en om zo terug te keren naar God. De doop heeft hier dus een dubbele betekenis: reiniging én bekering.

Simpelweg, omdat Jezus het vraagt. Vlak voordat Jezus weer terugkeert naar de hemel (Hemelvaart) geeft hij zijn vrienden de opdracht om de mensen over hem te vertellen en ze daarna te dopen. Volgelingen van Jezus vinden deze opdracht zo belangrijk, dat ze deze de Grote Opdracht zijn gaan noemen.

Bij christenen is de doop een markeringsmoment. Een overgang van het ene naar het andere. De doop markeert die keus om de overgang te maken en is zo ook een statement. Met de doop laten christenen zien dat ze kiezen voor een nieuw leven. Het oude leven, waarin ze nog niet voor God, maar zonder God leefden en alles deden wat daarbij hoort, laten ze achter zich. Zo maken ze een frisse start. Nu leven ze vóór God en mét God en proberen ze alles te doen wat daarbij hoort. Dat gaat natuurlijk niet perfect, maar de intentie is er. Het statement is gemaakt. Een keuze voor de rest van je leven.

De doop, het statement, markeert dus een overgang. Een overgang van oud naar nieuw. Oud: dood, duisternis, alleen, zonde. En nieuw: leven, licht, Gods familie, vergeving. In de Bijbel staat het zo omschreven: “Toen we in Jezus Christus werden gedoopt, werden we allemaal in zijn dood ondergedompeld. (...) Net zo zijn ook wij uit de dood teruggeroepen en levend gemaakt. Wij hebben een nieuw leven gekregen!” (Romeinen 6:3-4, BB).  Dat oude leven sterft en laat je achter je en het nieuwe leven samen met Jezus begint! Dat wordt ook wel ‘wedergeboorte’ genoemd. Deze doop gaat dus nog verder dan de doop van Johannes de Doper. Het is een multidimensionale doop.

Hierin lijkt dopen ook best  wel op een trouwerij. Je maakt een keuze voor de rest van je leven, in voor- of tegenspoed. Dan ben je niet meer alleen jezelf, maar voor de rest van jullie leven samen en echtgenoot/echtgenote van de ander. Die nieuwe identiteit bepaalt hoe je je leven vormgeeft.
Het is alsof Jezus op z’n knieën is gegaan en vraagt: “Wil je met mij voor de rest van je leven?” Het doopmoment is een grote ‘JA IK WIL’.

De doop verbindt je niet alleen aan God, maar ook aan alle mensen die met jou dezelfde keus hebben gemaakt. Al die mensen bij elkaar vormen samen één lichaam, zo spreekt de Bijbel erover. “Want een lichaam is één geheel, maar bestaat wel uit verschillende lichaamsdelen. Al die lichaamsdelen vormen samen één lichaam. Zo is het ook met Christus. Want we zijn allemaal in één Geest ondergedompeld, zodat we samen één Lichaam werden.” (1 Korintiërs 12:12-27, BB). God wil dat we net zo bij elkaar horen en voor elkaar zorgen zoals een lichaam dat doet. Dat lichaam laat, met al die verschillende mensen en talenten, zien wie Jezus is. Ook al gaat dat met vallen en opstaan.

Ongeveer 30 jaar na de geboorte staat er een man in de rivier de Jordaan. Hij roept mensen op om te komen, om zich te laten dopen, om terug te keren naar God. Hij spreekt over iemand die zal komen, de Messias. En daar komt Jezus het water inlopen om zich te laten dopen. De man herkent in Jezus de Messias en probeert hem tegen te houden met de woorden: “Ik zou door u gedoopt moeten worden, en dan komt U naar mij?” Maar Jezus geeft aan dat hij het toch wil, “want zo doen we alles wat God wil.” Jezus laat als het ware het voorbeeld zien van wat de bedoeling is: je naar God keren en je laten dopen. Precies dat waar hij later de opdracht toe zal geven. Wanneer Jezus uit het water komt klinkt er een stem uit de hemel, de stem van God, die zegt: “Dit is mijn geliefde Zoon. Hij verheugt mijn hart.” (Mattheüs 3:17, HTB).

En wanneer Jezus met Hemelvaart weer naar de hemel is gegaan, wordt zijn opdracht snel opgepakt (Handelingen 8:26-40). Op een dag is er een man die hardop een van de oude profetieën over Jezus leest. Maar hij begrijpt niet wat hij leest of over wie het stuk gaat. Filippus, een van de leerlingen van Jezus, komt de man tegen en legt hem alles over Jezus uit. Dan komen ze langs water en de man zegt: “Kijk, daar is water! Is er iets op tegen dat ik word gedoopt?” Filippus zegt dan: “Als u met uw hele hart gelooft, is er niets op tegen.” Wanneer de man aangeeft dat hij gelooft dat Jezus de Zoon van God is, lopen ze het water in en wordt de man gedoopt!

De doop die in dit stuk wordt beschreven, wordt ook wel de ‘geloofsdoop’ genoemd. Dat is waarom volwassen christenen zich laten dopen en het antwoord op de vraag die aan het begin wordt gesteld als titel van het stuk. Nu denk je misschien wel “Huh? Hoe zit het dan met kinderen die gedoopt worden?” Goede vraag!  Er zijn ook veel christenen die hun kind laten dopen. Dit wordt ook wel de ‘verbondsdoop’ genoemd. Het grootste verschil tussen deze twee soorten is dat men bij de ‘geloofsdoop’ een moment van bekering heeft, en zo vanuit persoonlijk geloof en bekering de keus voor God maakt. De ‘verbondsdoop’ legt de nadruk op God die kiest voor ons. Hij heeft een verbond gesloten met ons mensen. Dit geldt dan niet alleen voor volwassenen, maar voor alle mensen. Bij de verbondsdoop wordt een kind direct deel gemaakt van dat verbond en de gemeenschap. Het lijkt daarin op het joodse gebruik om kinderen te besnijden om zo deel te worden van het joodse volk. 
In Nederland (maar ook in andere landen) zijn er over deze twee soorten doop verschillende meningen, maar de gedeelde noemer van deze twee soorten doop is dat iemand deel wordt van Gods familie. Binnen de traditie van de kinderdoop hebben kinderen op latere leeftijd de mogelijkheid om hun doop te bevestigen: dit heet de belijdenis. Hierin spreekt de gelovige uit dat hij of zij in God gelooft, zelfstandig bij de kerk wil horen en achter zijn of haar doop als kind staat.  

Christenen laten zich over de hele wereld dopen. Een multidimensionale doop. Ze luisteren naar het voorbeeld van Jezus en de opdracht die Hij hen geeft. Ze maken een statement: ‘ik wil voor de rest van mijn leven mét Jezus.’

Ben je benieuwd naar wie Jezus is en welke betekenis hij kan hebben in jou leven? Doe dan de online cursus WaaromJezus? en ga gratis, samen met een e-coach op ontdekkingstocht!